Hoe irritant is het als je denkt dat je gelijk hebt, maar de ander ziet het anders. Of de ander komt met een idee waarbij jij gelijk NEE denkt. Kom je dan in een intern conflict met jezelf, omdat je het niet mag uiten van jezelf of merk je dat je vaak in een touwtrekwedstijd met anderen verzeild geraakt?
Hoe ga je om met tegengestelde meningen?
Hoe maak je van een Nee een Ja?
Hoe wijs je het idee van de ander niet gelijk af, waardoor je lijnrecht tegenover de ander komt te staan? Hoe zorg je ervoor dat er ruimte blijft voor nieuwsgierigheid en creativiteit?
Met deze skill zal je tot hele andere oplossingen komen, wellicht zelfs betere oplossingen dan je ooit in je eentje had kunnen bedenken.
De beste leiders zijn degenen die blijven leren en groeien. Leiderschaps- en managementtraining zijn nu gangbare ideeën, met bijna 500 miljoen zoekresultaten op Google. Investeren in je persoonlijke ontwikkeling zorgt ervoor dat je jezelf beter kent, beter aan zelfmanagement kan doen als je wordt getriggerd en een groter gedragspalet tot je beschikking hebt om met uiteenlopende situaties en gedrag van anderen om te kunnen gaan.
Een krachtig leiderschapsinstrument die ik vaak inzet in mijn executive coaching is “Ja, en”. Het helpt je om je persoonlijke irritatie om te zetten naar nieuwsgierigheid. Het nodigt uit tot samenwerking in plaats van oppositie, het bevestigt de ander; de ander zich gehoord en gewaardeerd voelen. Nog een mooie bijkomstigheid: vaak ontstaan er nog betere ideeën, dan wanneer je alleen je eigen idee had doorgedrukt!
Want stel, er komt iemand naar je toe met een idee. En jij denk gelijk ‘oh nee, dat gaan we zeker NIET doen’. Je hoort jezelf argumenten opwerpen en de zinnen beginnen met ‘ja, maar..’. Jullie komen lijnrechts tegenover elkaar komen te staan en er wordt geen gemeenschappelijke grond gevonden. Dit soort gesprekken is voor beide partijen zeer onbevredigend.
‘Ja’ zeggen betekent niet altijd dat je het met de ander eens bent. Hoewel er voordelen zijn aan het hebben van een “ja”-mentaliteit, schuilt hierin het gevaar dat je teveel weg geeft, niet voor jezelf opkomt en een lek krijgt in energie en motivatie, evenals een gebrek aan focus.
Het “ja, en” is gebaseerd rond een bevestiging van een gedachte of gevoel.
Een medewerker komt bij je met de vraag om loonsverhoging, andere uren of een nieuwe baan. De sleutel is om te voorkomen dat de situatie confronterend wordt. Door actief naar die persoon te luisteren en zijn of haar gevoelens te bevestigen, kun je de 2% in het voorstel horen waar je bij kan aansluiten.
Dus we nemen even het voorbeeld van de werknemer die zegt: “Ik moet meer geld verdienen”, maar jij weet dat een loonsverhoging niet mogelijk is. Als jij zegt: “Dat kunnen we niet doen”, dan voelt deze werknemer zich buitengesloten, boos en hoogstwaarschijnlijk niet gewaardeerd. Mmmh… Niet het beste communicatie scenario.
Draai de situatie eens om en bevestig de vraag met: “Ja, ik hoor dat je meer geld wilt verdienen.” Door te herhalen wat ze zojuist hebben gezegd, heb je die persoon bevestigd en laten zien dat je naar hun behoeften luistert.
Het woord “maar” is een enorm blok in een gesprek. Als we ‘maar’ horen, denken we dat het gesprek en de ideevormingssessie voorbij is en dat we een besluit hebben genomen. Een ‘ja, maar’ wordt opgevat als een ‘nee’.
Ok, dat is al beter.
Alleen vallen we dan snel in de volgende valkuil, je zegt vervolgens: “Ja, ik hoor dat je meer salaris wilt verdienen, MAAR dat is niet mogelijk.” Nu heb je hun gevoel bevestigd en het vervolgens neergeschoten door het met het tweede deel van die zin op te verheffen.
Om ECHTE effectieve communicatie te hebben, is er “ja, EN” nodig.
De toevoeging van het woordje “En” verbindt twee of meer dingen met elkaar.
Laten we teruggaan naar dat gesprek met een werknemer over loon. Deze keer heb je geantwoord met “Ja, ik hoor dat je meer geld wilt verdienen, EN dat is nu niet mogelijk.” De “en” opent een gesprek in plaats van het af te sluiten. Je kunt ook ‘Laten we erover praten’ toevoegen en een gesprek voeren over het waarom. Dat zorgt natuurlijk voor meer communicatie, dus wees voorbereid!
Oefening voor jezelf:
- train jezelf in het opsporen van je kritische of koppige kant. Bemerk hoe vaak je je zelf ‘ja, maar.. ‘ hoort zeggen. Merk op welk effect het op je gesprekspartner heeft.
- oefen in situaties waarin de ander met een voorstel komt om de 2% te vinden waarmee je akkoord kan gaan.
- oefen met ‘ja, wat ik goed vind aan je voorstel is.. EN [vertel hoe je hier verder op wilt voortbouwen]
Het vraagt oefening en zelfmanagement om het ja maar (dus eigenlijk nee) om te zetten naar een ja, en. Het vraagt actief luisteren en aansluiten bij wat de ander zegt. Om vervolgens erop verder te bouwen en je eigen ideeën erin te weven. Daarvoor zul je ook bereid moeten zijn om open te staan voor de ideeën die kunnen gaan ontstaan. Ik ben benieuwd tot welke innovatieve, creatieve en out-of-the-box ideeën je (samen) zult komen.
Nederlands 
English